1930’lardan 1960’lara Sivas’ta Konut Tipolojisinin Değişimi ve Modern Apartmanlar

Özet

Modern konut imgesi, ulus-devletin modernleştirici araçlarından biridir. Bu araç, başkent Ankara özelinde daha güçlü imajlarla ortaya çıkarken periferde kalan kentler, modern konutu, genellikle, kamu iktisadi teşebbüslerinin lojmanları aracılığıyla deneyimlemeye başlamıştır. Bu çalışma, periferdeki bir kent olarak Sivas’ta 1930-1960 yılları arasında inşa edilen konuta ilişkin belgeleme çalışması yapmayı amaçlamaktadır. Yöntem, yere özgü tipolojik ve karşılaştırmalı bir okumadan oluşmaktadır. Birinci aşama, geleneksel konuttan modern apartmanlara geçişte öncel deneyimleri ele almaktadır. İkinci aşamada, Sivas ölçeğinde ulus-devletin modernlik aktarıcı araçlarından olan Devlet Demiryolu Yerleşkesi ve Cer Atölyesi lojmanları üzerinden bir sunum gerçekleştirilmiştir. Hem konut tipolojisinin dönüşümünde hem de modern konut sunumunun kentsel mekâna angaje edilmesinde bu lojmanlar, Sivas’ta modern konut imgesinin başlangıç noktasıdır. Son aşama ise 1930’dan 1960’lara uzanan süreçte inşa edilen modern apartman bloklarının analizinden oluşmaktadır. Konutun kübik formasyonu ve yeni tipolojik örgüsü, kentte giderek artan bir modern konut arzını meydana getirmiş olsa da bu, çoğunlukla, az katlı ve bahçeli bir alan tanımıyla gerçekleşmiştir. Sonuçta, Sivas ölçeğinde bahçekent idealleri ve ilk toplu konut uygulamaları, başkent Ankara’yı izleyen ardıl bir rotada ilerlemiştir.