An Orijinal Form: Laternen Roof


Abstract views: 403 / PDF downloads: 130

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.6527643

Keywords:

Lantern, laternenroof, dome-like form

Abstract

Laternen Roof is a dome-like roof covering, whose origin dates back to the Paleolithic period and still exists today, which is named with the opening in the center called ‘tüteklik’. This study; "Laternen Roof" which has spread in Central Asia and Anatolian geography and is named with different names discuss to bring the structural, functional, visual and perceptual features of its original form to the field of architecture writingIn the study; historical-existential, descriptive, archaeological, observational and based on determinations, relational research methods are used. The laternen roof is a unique, characteristic spatial element with its functionality, attitude towards the construction material used, its visuality, its picturesque image feature, its expansions regarding belief, its effect on human existence. The "Laternen Roof" is a reply to natural environmental conditions where the rational, functional and economical use of existing building materials is ensured. At the same time, it is an architectural product with a cultural continuity in the context of its structural resemblance to the tent architecture, the product of the Paleolithic period, Neolithic period, Chalcolithic period and nomad culture.

References

Akın, G. (1991). "Tütekli Örtü Geleneği: Anadolu Cami ve Tarikat Yapılarında Tüteklikli Örtü", Vakıflar Dergisi, 22, syf: 323-354.

Akın, G. (1985). Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki Tarihsel Ev Tiplerinde Anlam, Doktora Tezi, İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi, Baskı Atolyesi.

Cezar, M. (1997). ‘Anadolu Öncesi Türklerde Şehir ve Mimarlık’, İstanbul.

Chalpachcjan, O.; Ch. (1971). Grazdanskoe zodcestvo Armenii, Moskva.

Chmelnizkij, S. (1997). Orta Asya Mimarisinde Kaybolan Bir Form Üzerine, Sanatın Ortaçağı, (Türk, Bizans ve Batı Sanatı Üzerine Yazılar), Kabalcı Yayınevi, syf: 14.

Choi, S., (2017). Bindirme Tavan, Bir Adlandırma Sorunsalı, Ankara Üniversitesi, Sosyal 10.1501/sbeder_0000000145. Bilimler Dergisi, Çoruhlu, Y. (2020). ‘Hun Sanatı’, www.tarihtarih.com. 2017, 8(2), OI: 10.1501/sbeder_0000000145.

Çürük, C. ve Çiçekçiler, E. (1983). Örnekleriyle Türk Çadırları, Askeri Müze Yayınları, İstanbul.

Eldem, S.H. (1954). Türk Evi Plan Tipleri, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.

Eliade, M. (1980). Schmiede und Alchemisten, Klett-Cotta.

Hotan, H. (1947). Erzurum Evleri, Arkitekt, sayı: 181-182, syf: 27-28.

İzgi, M.C. (2012). Şamanizm ve Şamanlara Genel Bakış, Lokman Hekim Journal 2012; 2 (1): 31-38 http://lokmanhekim.mersin.edu.tr.

Kademoğlu, O. (1977). Şarkışla Yöresinde Ortabacalı Evler, I. Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, V. Cilt, Etnoğrafya, syf: 165-179.

Karpuz, H. (1993). Erzurum Evleri, Kültür Bakanlığı Yayını.

Ksephonon, A. (2011). On Binlerin Dönüşü, Çev: Gülensoy, T., Kültür Evreni, Ankara.

Kuban, D. (1969). Celal Esat Arseven ve Türk Sanatı Kavramı, Mimarlık Dergisi, Sayı 10, syf: 17-20.

Kussmaul, F. (1965). ‘Badaxsan und Seine Tağiken’den aktaran Akın,G., 1985,Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki Tarihsel Ev Tiplerinde Anlam.

Kutlu, M. (2020). Orta Asya’da Tütekli (Kırlangıç) Örtünün Kökeni ve Tarihî Gelişim Aşamaları Üzerine bir Değerlendirme, History Studies, 12/5, Ekim 2020, s. 2455-2486.

Lang, D.M. (1997). Gürcüler, Ceylan Yayınları.

Tschubinaschwii, G. (1959). Georgia, Art of, Encyclopedia of World Art, Cilt 6, New York, s.138-140: McGraw-Hill.

Le Coq, A.V. (1925). Bilderatlas zur Kunst und Kulturgeschichte Mittel-Asiens, Berlin.

Oğuz, B. (1977). Türkiye Halkının Kültür Kökenleri 1, Beslenme Teknikleri, Anadolu Aydınlanma Vakfı Yayınları, İstanbul.

Oğuz, B. (2001). Türkiye Halkının Kültür Kökenleri 3, İnşa, Isıtma ve Aydınlatma Teknikleri, Anadolu Aydınlanma Vakfı Yayınları, İstanbul.

Ögel, B. (1995). Türk Mitolojisi. II. Cilt, Türk Tarih Kurumu, Ankara.

Özkan, H. (2013). Geleneksel Erzurum Evlerinde Kırlangıç Örtünün Kuruluşu ve Son Kırlangıç Örtü Ustası Sırrı Alacakanat, Güzel Sanatlar Enstitü Dergisi, syf: 19-37.

Simon, H.K. (2017). Hybridity, Appropriation, and Transmission: The "Laternendecke" in Buddhist Cave Temples at Mogao.

Sözen, M. ve Tanyeli, U. (2003). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.

Şen, K. ve Erdoğan, S. (2019). Geleneksel Tunceli Evlerinde Kırlangıç (Tüteklikli) Örtülü Bir Konut Örneği, Fırat Üniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 12, syf: 35-52.

Türk Dil Kurumu Sözlüğü, (2011). https://sozluk.gov.tr/.

Ülger, G. (2013). Tapınma Ritüeli ile İbadet Mekânı Arasındaki İlişkinin Göstergebilimsel Bağlamda Okunması: Cemevi Yapıları, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Mimari Tasarım Bilim Dalı.

Vitruvius, (2005). The Ten Books on Architecture (Mimarlık Üzerine 10 Kitap), Çev: Güven. S., Şevki Vanlı Mimarlık vakfı Yayınları, 4. Baskı, 2. Kitap, 1. Bölüm, 4.

Web İletisi 1: http://cografyaharita.com/.

Web İletisi 2: https://www.haberler.com/ilk-mimari-projeyi-kirlangiclar-cizdi12052964-haberi/.

Yüksel, U. E. (1977). Bitlis Köyevleri, Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, V. Cilt, Etnoğrafya, syf: 257-270.

Published

2021-03-27

How to Cite

UYSAL , M. ., & NAVRUZ BERK, G. . (2021). An Orijinal Form: Laternen Roof . Türk İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 16(32), 241–256. https://doi.org/10.5281/zenodo.6527643