Modern Düşünce Akımları ve Tasavvufî Düşüncenin Önemi
Özet Görüntüleme: 474 / PDF İndirme: 221
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7599349Anahtar Kelimeler:
Tasavvuf, Narsizm, Hümanizm, Pragmatizm, HedonizmÖzet
Tasavvufta, insanın gerçek aşkı, Rabbine olan aşkıdır. Tasavvufî düşüncede insanın kendini sevmesi ve kendisine âşık olması anlamını taşıyan narsizm düşüncesi reddedilerek insanın Rabbine âşık olması öngörülür. Makalede hümanizm, pragmatizm, hedonizm gibi düşünce akımlarının çıkmazlarına karşılık tasavvufun öngördüğü düşünce sistemlerinin çözümler sunduğu ele alınmıştır. Mesela insan, hümanizmin dayattığı bencil ve ben merkezli bakış açısı yerine samimiyetle Rabbine bağlanma olan ihlâs anlayışıyla hayatını anlamlandırır. Pragmatist anlayış, aynı zamanda başarı odaklı bir felsefedir. Bu bağlamda tasavvuf, kişisel menfaate dayalı pragmatizm anlayışı yerine insanlara fedâkarlıkla yardımda bulunma ve kardeşinin iyiliğini kendi menfaatinin önüne geçirerek ona koşulsuz yardımda bulunma duygusunu esas alır. Hedonizm denilen ‘hazcılık’ anlayışı, insanın istek, ihtiyaç ve arzularından beslenir. Tasavvuf, nefis ve arzu merkezli zevkleri amaçlayan hedonizmin yerine ilahî heyecanları ve zevkleri esas alan vecd duygusunu ve Rabbin ikramlarından memnun olma olan kanaat anlayışını merkeze alır. Böylece bu makalede tasavvufî düşüncenin modern dönemin düşünce akımlarının içerisindeki sorunlara karşı çözüm ürettiği sonucuna varılmıştır.
Referanslar
Ankaravî, İ. (1869). Minhâcü’l-Fukârâ, İstanbul: Rıza Efendi Matbaası.
Audi, R. (1999). The Cambridge Dictionary of Philosophy, New York: Cambridge University Press.
Aydınalp H., Şengül, F.N. (2021). Yeni Bir Gençlik Tipolojisi ve Ölçek Denemesi: Hedonist Gençlik, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 50: 124-138.
Beyzâvî, N.E.S. (1886). Envârü’t-Tenzîl ve Esrârü’t-Te’vîl, İstanbul: Şirketi Sahafiyei Osmâniyye.
Campbell, K.W. (2007). The Narcissistic Self: Background, an Extended Agency Model, and Ongoing Controversies, New York: Psychology Press.
Campell, C. (1987). The Romantic Ethic and the Spirit of Modern Consumerism, Cam-bridge: Blackvvell Publishing.
Cassier, E. (1979). The Philosophy of the Enlightenment, Princeton: Princeton Univer-sity Press.
Dewey, J. (1988). The Quest for Certainty: A Study of the Relation of Knowledge and Action, in John Dewey, the Later Works, Carbondale: Southern Illinois University Press.
Foster, J. D. (2007). The Narcissistic Self Backgraund an Extendet Agency Model and Ongoing Controversies, (eds. Sedikides, C. ve Spencer, S., Frontiers in Social Psychology: The Self). Phileadelpia: Psychology Press.
Gilman, L. (1985). Difference and Pathology. New York: Cornell University Press.
Gümüşhânevî, M.A.Z. (1825). Mîzânü’l-İrfân, İstanbul: Matbaâ-i Âmire.
Hançerlioğlu, O. (1977). Felsefe Ansiklopedisi Kavramlar ve Akımlar, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Horney, K. (1999). Çağımızın Nevrotik Kişiliği, (çev Selçuk Budak). İstanbul: Öteki Yayınları.
Hökelekli, H. (2009). Psikolojiye Giriş, İstanbul: Düşünce Kitabevi.
Hökelekli, H. (2011). Ailede, Okulda, Toplumda Değer Psikolojisi ve Eğitimi, İstanbul: Timaş Yayınları.
Isfehânî, R. (1948). Müfredâtü Elfâzi’l-Kur’ân, (tah. Adnan Dâvûdî). Beyrût: Dârü’l-Kutubi’l-Ilmiyyeti.
İbn Arabî, M. (1992). Füsûsü’l-Hîkem, (thk. Ebu Âlâ el-Afîfî). Beyrût: Dârû'l-Mârife.
Kernberg, O. (1999). Sınır Durumlar ve Patolojik Narsizm, (çev. M Atakay). İstanbul: Metis Yayınları.
Köroğlu, E. (1994). DSM-IV: Tanı Ölçütleri Başvuru Kitabı, (çev. E. Köroğlu). Wash-ington D.C.: Amerikan Psikiyatri Birliği Yayınları.
Kuşeyrî, A. (2003). Risâletü’l-Kuşeyrî, Beyrût: Dârû’l-Hayr.
Mâverdî, E.H. (1988). Edebü’d-Dünyâ ve’d-Dîn, Beyrût: Dâru İhyâ-i Ulûm.
Muhasibî, H. (1970). Riâye li Hukukillâh, Kâhire: Dâru’l-Kütübü’l-Hadîseti.
Râzî, E. (2018). Ruh Sağlığı, (çev. H. Karaman). İstanbul: İz Yayınları.
Rûmî, M.C. (1994). Fihi Ma Fih, (çev. Ahmed Avni Konuk). İstanbul: İz Yayıncılık.
Sayın, E. (2011). Dua Terapisi, İstanbul: Nesil Yayınları.
Şenel, C. (2013). İbn Miskeveyh: Yeni Eflatuncu Metafizik ve Ahlak, İstanbul: İsam Yayınları.
Şuûri, A. (1323). Kitâbu’l-Kâşife, Balıkesir: Mektebetü’l-Hamîdiyye.
Türer, C. (2003). Charles S. Peirce’nin Pragmatik Felsefesi, İstanbul: İstanbul Üniver-site Kitabevi.
Wells, H.K. (1986). Emperyalizmin Felsefesi Pragmatizm, (çev. Tahsin Yılmaz). İs-tanbul: Babil Yayınları.
Winter, K.J. (1972). Hümanizm Üzerine Konuşmalar, (çev. Vedat Günyol). İstanbul: İletişim Yayınları.
Zuhayli, V. (2005). Tefsiru'l-Münîr, (terc. Hamdi Arslan, Ahmet Efe, Beşir Er-yarsoy). İstanbul: Risale Yayınları.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Türk İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.