XIX. Yüzyılın Son Çeyreğinden XX. Yüzyılın İlk Çeyreğine Kadarki Dönemde Konya Sâlnâmelerine Göre Isparta Merkez’de Yönetimdeki Gayr-i Müslimler

Özet

XIX. Yüzyılın son çeyreği ile XX. yüzyılın ilk çeyreğinde Konya’da yayımlanan salnamelere göre, Konya’ya bağlı olan Isparta sancağındaki Gayr-i Müslimlerin, yönetimdeki katkılarının, mal ve can güvenliklerinin iyi bir şekilde sağlandığını, ekonomik ve dini hak ve özgürlüklerinin, Müslüman teb’aya sunulduğu gibi, onlara da sunulduğunu görüyoruz. Hatta Isparta Sancağının yönetim kadrolarında, nüfus oranlarına göre Müslümanlarla birlikte, Gayr-i Müslimlerin de aktif vazifeler aldığı görülmektedir. Mesela, meclis-i idare-i Livada, Meclis-i Temyiz-i  Hukukta,  Sandık  Eminliklerinde,  Tahrirat-ı  Livada,  Meclis-i Belediyede-Mahkeme-i Ticarette, Menafi Komisyonlarında birçok gayr-i Müslim üye ve aza’nın vazife yaptığı görülmektedir.  Bu durum Osmanlı Devletinin, teb’ası olan Gayr-i Müslimlerin özgürlüklerine hiçbir sınırlama getirmediğini, sosyal ve hukuki kurumlarda Gayr-i Müslimlerin, Müslümanlarla birlikte görev yaptıklarını, hayatın bütün alanlarında, devletin kendisine hem de teb’asına güven içinde yaklaştığını göstermektedir. Bu tutumlar Osmanlı devletinin Evrensel Medeniyete en büyük katkısının göstergesidir.