An Evaluation of Functional Systems in Traditional Akşehir Houses in terms of Ecological and Energy Efficient Design Criteria


Abstract views: 651 / PDF downloads: 293

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.6527671

Keywords:

Akşehir houses, functional systems, ecological architecture, ecological design criteria

Abstract

Providing the sustainability of historic buildings is important to preserve their cultural values and for the transfer of traditional skills for the next generations. Functional systems consisting of heating, refrigeration, illumination, ventilation, roof drainage, and waste and clean water systems are important main components for the provision of sustainability of buildings, and necessary passive survivability and microclimatic conditions. There are studies on functional systems in historic buildings. Yet, studies on traditional houses in which all those systems have been investigated thoroughly are limited. Hence, within the context of this study, seventy two historic buildings located in Konya, Akşehir city center have been chosen as cases studies, and their functional systems have been investigated in terms of ecological and energy efficient design criteria. Preservation of energy, water, material, and ecosystem have been the main parameters in terms of design criteria. Field works, archival and literature survey, and oral interview with the local government and users were the main methods applied during the study. In this research, it is aimed to determine the functional systems in traditional Akşehir houses, thus to lighten to modern comfort conditions of those passive survivability means. In the research, it is understood that the original functional systems in case study buildings have been changed to some extent and/or totally put out of use in order to adjust to today’s technology. This research is important in terms of increasing the recognition of functional systems in Turkish houses in particular to case study buildings, developing a method proposal for the analysis of these systems in the context of ecological design criteria and setting an example for the research of similar historical buildings, and in terms of the examination of sustainability potentials of traditional building skills and natural renewable materials used in those systems by their adjustment to today’s comfort conditions. 

References

Aklanoğlu, F. (2009). Geleneksel yerleşmelerin sürdürülebilirliği ve ekolojik tasarım: Konya-Sille örneği (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2009).

Akyüz, H. S., Uçarkuş, G., Şatır, D., Dikbaş, A., ve Kozacı, Ö. (2006). 3 Şubat 2002 Çay depreminde meydana gelen yüzey kırıcı üzerinde paleosismolojik araştırmalar. Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Dergisi, 27(1), 41-52.

Alparslan, B., Gültekin, A. B., ve Belgin Dikmen, Ç. (2009). Ekolojik yapı tasarım ölçütlerinin Türkiye’deki güneş evleri kapsamında incelenmesi. 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS’09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük.

Bozdoğan, B. (2003). Mimari tasarım ve ekoloji. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi.

Bayar, M. (2014). Akşehir Tarihi. Akşehir: Akşehir Büyükşehir Belediyesi Yayını.

Bektaş, C. (1992). Akşehir evleri. İstanbul: Yem Yayın. Belgin Dikmen, Ç. (2011). Enerji etkin yapı tasarım ölçütlerinin örneklenmesi. Politeknik Dergisi, 14(2), 121-13. https://doi.org/10.2339/2011.14.2.

Büte, E. (2014). Ekolojik yapı tasarım kriterleri bağlamında Muş Kale Mahallesi geleneksel evlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi.

Büyükmıhçı, G., Salgın, B., Özkan, A. (2015). Yeşil çatı çözümlerinin tarihi dokularda geleneksel çatı örtüsü olarak uygulanabilirliği üzerine bir inceleme. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 31(2), 163-171.

Çetin, S. (2010). Geleneksel konut mimarisinin ekolojik yansımaları: Burdur örneği. 5. Ulusal Çatı & Cephe Sempozyumu, 15 -16 Nisan 2010, Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, İzmir, 1-9.

Dişli, G., Orhan, Ş. B., Duysak, A. (2019). Tarihî konut yapılarında işlevsel sistemler; Konya - Ilgın’da tarihi bir konut örneği. Sanat Tarihi Dergisi, XXVIII/2, 407-435. https://doi.org/10.29135/std.589052.

Duran, S. (2016). Akşehir’deki kerpiç malzemeli yapıların taşıyıcı sistem açısından irdelenmesi ve günümüz koşullarında değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.

Ereş, B. (1992). Akşehir yöresi halk kültürü araştırması. Ankara: Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Yayınları.

Gençer, N. (1995). Akşehir eski evleri. Ankara: Dizayn Ofset.

Gültekin, A. B., ve Dikmen, Ç. B. (2006). Mimari tasarım sürecinde ekolojik tasarım ölçütlerinin saptanması. VI Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, Biyologlar Derneği, İzmir, 18-21 Eylül 2006, 159-167.

Gündoğdu, E. (2014). Mersin geleneksel konut mimarisinin ekolojik yönden incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi.

İmamoğlu, V. (1992). Geleneksel Kayseri evleri. Ankara: Halkbank Kültür Yayını.

Kaçar, E. (2015). Akşehir eski evlerinde cephe düzenlemesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi.

Karahan, E. E. (2017). Geleneksel ve günümüz konutunda sürdürülebilirlik ve yaşam alışkanlıkları: Osmaneli örneği. Megaron, 12(3), 97-510. Doi: 10.5505/megaron.2017.27037.

Kısa Ovalı, P. (2009). Türkiye iklim bölgeleri bağlamında ekolojik tasarım ölçütleri sistematiğinin oluşturulması, “Kayaköy Örneklenmesi. Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi.

Kocataş, M. (2011). Akşehir’de bulunan tarihi yapıların tipolojisi üzerine bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2011).

Küçükdoğu, M. Ş. (2007). Mühendislik ve Mimarlıkta Enerji Etkin Tasarım ilkeleri. IV. Ulusal Aydınlatma Sempozyumu ve Sergisi Bildirileri, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, 13-15 Aralık, 2007, http://www.emo.org.tr/ekler/92d39205bdaa0ea_ek.pdf.

Küçükerman, Ö., Güner, Ş. (1995). Anadolu mirasında Türk evleri. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Kültür, S. (2011). Spatial analysis of toyhane in traditional Divriği houses. Intercultural Understanding, 1, 39-47.

Manioğlu, G. (2007). Geleneksel mimaride iklimle uyumlu binalar: Mardin’de bir öğrenci atölyesi. VIII. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 25-28 Ekim 2007, İzmir, 79-92.

Odabaşı, Z. (2019). Türkiye Selçukluları döneminde buzun kullanımı ve Konya ve çevresinde bulunan buzhaneler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 42, 317-324.

Oğuz, B. (2001). Türkiye halkının kültür kökenleri 3, inşa, ısıtma ve aydınlatma teknikleri. İstanbul: Anadolu Aydınlanma Vakfı Yayınları.

Olcay, A. (2020). Geleneksel yerleşmelerin ekolojik tasarım kapsamında değerlendirilmesi: Mardin, Midyat örneği. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.

Özer, G. (2014). Restorasyon sonrası yeniden işlevlendirilmiş geleneksel Harput evlerinde ekolojik değerlendirme. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi.

Öztürk Tel, H. (2014). Şanlıurfa geleneksel kent dokusunun ekolojik tasarım kapsamında değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi.

Sancar Utkutuğ, G. (1999). Binayı Oluşturan Sistemler Arasındaki Etkileşim ve Ekip Çalışmasının Önemi Mimar Tesisat Mühendisi İşbirliği. IV. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Sergisi, 4-7 Kasım 1999, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, 21-36.

Sargın, S., Akengin, H. (2009). Akşehir kırlarında nüfus, yerleşme ve arazi kullanımı. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 149-168.

Şenol, S. (2007). Anadolu Türk konut mimarisinde Divriği evleri. Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları.

Tönük, S. (2001). Bina tasarımında ekoloji. İstanbul: YTÜ Mimarlık Fak.Yayınları.

Türkmenoğlu Bayraktar, N. (2011). Sürdürülebilir Mimarlık Bağlamında geleneksel mimaride ekolojik yaklaşımlar. Güney Mimarlık, Dosya, 6, 19-22.

Ulukavak Harputlugil, G., ve Çetintürk, N. (2005). Geleneksel Türk evinde ısıl konfor koşullarının analizi: Safranbolu Hacı Hüseyinler evi. Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 20(1), 77-84.

Web-1: Akşehir Belediyesi, Coğrafyamız. Erişim Tarihi: 11 Eylül, 2020. https://www.aksehir.bel.tr/v2/aksehir/cografyamiz/aksehir-cografyasi

Web-2: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü,. İklim Sınıflandırması Konya- Akşehir. Erişim Tarihi: 12 Eylül, 2020 https://mgm.gov.tr/iklim/iklim-siniflandirmalari.aspx?m=AKSEHIR.

Web-3: Climate-data.org. Akşehir İklim (Türkiye). Erişim Tarihi: 17 Ekim, 2020. https://tr.climate-data.org/asya/tuerkiye/konya/aksehir-15763/.

Web-4: Akşehir Dünyanın Ortası. Akşehir Evleri. Erişim Tarihi: 01 Ekim, 2020. http://www.aksehir.web.tr/aksehirevleri.html.

Yağmur, Y. (2017). Günümüz ekolojik tasarım kriterlerinin incelenerek tarihi yapılardaki ekolojik izler ile izler ile karşılaştırılması: Talas-Kayseri örnek alanı (Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, 2017).

Yiğit, M., Özcan Turan, S., ve Doğancı Tekin, F. Ş. (2012). Akşehir Belediyesi taşınmaz kültür varlıkları envanteri. Akşehir: Akşehir Belediyesi Yayınları.

Yüksel, İ. (2009). Eski Türk evinin butik otele dönüşümünde karşılaşılan problemler (Safranbolu evleri ve Soğukçeşme Sokağı karşılaştırmalar dahilinde). Sanatta Yeterlik Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi.

Published

2021-03-27

How to Cite

DİŞLİ, G. ., & DUYSAK MANKIR , A. . (2021). An Evaluation of Functional Systems in Traditional Akşehir Houses in terms of Ecological and Energy Efficient Design Criteria. Türk İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 16(32), 257–286. https://doi.org/10.5281/zenodo.6527671