Osmanlı Arşiv Belgelerine Göre Mondros Mütarekesi’nin İmzalanması Süreci


Özet Görüntüleme: 310 / PDF İndirme: 102

Yazarlar

Anahtar Kelimeler:

Mondros, İtilaf Devletleri, Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı, Ahmet İzzet Paşa, Rauf Bey, Amiral Calthorpe

Özet

Birinci Dünya Savaşı’na son veren ateşkes anlaşmalarından biri olan Mondros Ateşkes Antlaşması, Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri’ni temsilen İngiltere arasında imzalanmıştır. Bu ateşkesin imzalanmasından önce, Osmanlı Devleti’nden bir heyet ile İtilaf Devletlerini temsilen İngiltere’den bir heyet 27 Ekim’den mütarekenin imzalandığı 30 Ekim’e kadar görüşmeler yapmıştır. Bu çalışmada dört günlük süre boyunca heyetler arasında ateşkes anlaşmasının maddeleri ile ilgili yaşanan tartışmalar incelenmiştir. İnceleme sırasında ana kaynak olarak Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde bulunan telgraflar kullanılmış, ayrıca bizzat mütareke görüşmelerine tanıklık edenlerin hatıraları da bu telgraflarla karşılaştırılmıştır. 

Referanslar

Arşiv Belgeleri

Başbakanlık Osmanlı Arşivi ( BOA)

Hariciye Nezareti Siyasi Evrakı (HR. SYS.) 2563/1

Hariciye Nezareti Siyasi Evrakı (HR. SYS.) 2563/2

Hariciye Nezareti Siyasi Evrakı (HR. SYS.) 2563/3

Gazeteler

Tanin

Yenigün

Takvim-i Vekayi

Kitaplar

Ahmet İzzet Paşa, Feryadım-II, Nehir Yayınları, İstanbul 1993

BAŞAK, T., “Türk ve İngiliz Kaynaklarıyla Mondros Mütarekesi ve Uygulama Günlüğü (30 Ekim-30 Kasım 1918), IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul 2013

BAYUR, Y. H., Türk İnkılabı Tarihi, Cilt:3, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1983

BIYIKLIOĞLU, Tevfik, Türk İstiklal Harbi –I: Mondros Mütarekesi ve Tatbikatı, Genelkurmay Basımevi, Ankara 1962.

BOZKURT, A., “ İtilaf Devletleri’nin İstanbul’da İşgal Yönetimi”, ATAM, Ankara 2014

BUDAK, M. “Misak-ı Milli’den Lozan’a: İdealden Gerçeğe Türk Dış Politikası”, Küre Yayınları, İstanbul 2002,

KAŞIYUĞUN, A., Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na Girişi, Yeditepe Yayınevi, İstanbul 2015

ORBAY, R., Cehennem Değirmeni: Siyasi Hatıralarım, Emre Yayınları, İstanbul 1993

TANSEL, S., Mondros’tan Mudanya’ya Kadar –I, Başbakanlık Basımevi, Ankara 1973.

TOWNSEND, Charles V.F. , Esir İngiliz Generalin Kaleminden Kut’ül Amare Zaferi, Irak Seferi ve Esaret, Sad. Recep Ahıshalı, Yeditepe Yayınevi, İstanbul 2007

TÜRKGELDİ, A., Moudros ve Mudanya Mütarekelerinin Tarihi, Güney Matbaacılık ve Gazetecilik, Ankara 1948.

Türkiye Cumhuriyeti Tarihi-1, Atatürk Araştırma Merkezi, Divan Yayıncılık, Ankara 2000

Makaleler

BACANLI, H., “Osmanlı Devleti için Savaşın Sonu: Ateşkes Süreci ve Mondros Mütarekesi”, Savaş Tarihi Araştırmaları Uluslararası Kongresi, 100. Yılında 1. Dünya Savaşı ve Mirası Bildiriler Kitabı, Çanakkale 2015, s.347-410

BUDAK, M., “Mütareke Döneminde İtilaf Devletlerinin Müdahaleleri ( 30 Ekim 1918-15 Mayıs 1919), İlmi Araştırmalar: Dil, Edebiyat, Tarih İncelemeleri, 5, 1997, s. 81-105.

DYER, G., “The Turkish Armistice of 1918: 1. The Turkish Decision for a Separate Peace,” Middle Eastern Studies, 8 (1972), s. 143-178.

DYER, G., “The Turkish Armistice of 1918: 2. A Lost Opportunity: The Armistice Negotiations of Moudros,” Middle Eastern Studies, 8 (1972), s.313-348.

JAESCKE, G., “Mondros’a Giden Yol”, Belleten, Cilt:XXVII, Sayı: 109, Ocak 1964, s.141-152.

KAYMAZ, İ., Ş., “Mondros: Bir Ateşkesin Tahlili”, 21.Yüzyıl Dergisi, Sayı:7, Ankara 2008, s. 239-268.

TÜRKMEN, Z., “30 Ekim 1918 Mondros Ateşkes Anlaşmasına Göre Türk Ordusunun Kuruluş ve Kadrosuna Bir Bakış”, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM ,11 (11), 2015, s.615-632.

Tezler

TUNÇ, S., “İşgal Döneminde İstanbul Basını”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İstanbul 1999.

URAL, S., “Vilayet-i Şarkiye’de Mondros Mütarekesi’nin Uygulanışı ve İtilaf Devletleri Tarafından Kontrolü”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum 2002.

İndir

Yayınlanmış

2019-02-27

Nasıl Atıf Yapılır

KARACAKAYA, S. F. (2019). Osmanlı Arşiv Belgelerine Göre Mondros Mütarekesi’nin İmzalanması Süreci. Türk İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 14(27), 83–110. Geliş tarihi gönderen https://timad.com.tr/index.php/timad/article/view/71