Mimar Sinan’ın İlk Yirmi Beş Yıllık Döneminde (1538-1563) İnşa Edilmiş, Bazı İstanbul Camileri’nde Bulunan Mahfiller

Özet

Mahfiller, camilerde sütunlar üzerinde yükselerek oluşturulmuş mekânlar
olarak, Mimar Sinan’ın camilerinde bir gelenek halinde kullanılmıştır. Bu
çalışma, Sinan’ın ilk yirmi beş yıllık mimarlık döneminde, İstanbul’da yaptığı
bazı cami örneklerindeki mahfillerin incelenmesini içermektedir. Mahfil
mimarisinin tanımından başlayarak, seçilen camilerdeki mahfillerin konumu ve
onların birbirleri ile olan ilişkileri çalışmanın temel konularıdır. İncelenen
örnekler, mahfili bakımından özgün durumunu korumayı başarmış eserler
arasından rastgele seçilmiş olup, her biri tek tek ziyaret edilerek, gözlem
yapılmıştır. Cami içerisindeki konumuna göre mahfiller: kuzey duvarında inşa
edilmiş ve doğu-batı ve kuzey duvarında inşa edilmiş mahfiller olmak üzere iki
temel alt başlıkta incelenmiştir. Bununla beraber, birbirleri ile olan ilişkileri
bağlamında, birbirine geçiş sağlanan mahfiller ve aralarında ilişki bölünmüş
mahfiller konusu, çalışmanın diğer iki ana alt başlığıdır. Seçilen örnekler:
Üsküdar’da bulunan Mihrimah Sultan Camisi (1548), Hadım İbrahim Paşa
Camisi (1551), Şehzade Camisi (1548), Süleymaniye Camisi (1557), Edirekapı’da
yer alan Mihrimah Sultan Camisi (1565), Kara Ahmet Paşa Camisi (1554-1571) ve
Rüstem Paşa Camisi (1562) camilerinin mahfilleridir.