Farsça Kaynaklarda Eşrefoğulları’na Ait Kayıtlar
Özet Görüntüleme: 222
/ 
PDF İndirme: 82
Anahtar Kelimeler:
Anadolu, Beylikler, Eşrefoğulları, Beyşehir, Humây-nâme, Subaşı Mescidi, TürkeriÖzet
Merkezi Beyşehir olan Eşrefoğulları Beyliği, Anadolu sahasında kurulan Türk beyliklerinden birisidir. Hâkimiyet alanının küçük ve ömrünün kısa olmasından ötürü, bu beylik hakkında dönem kaynaklarında az bilgi mevcuttur. Eşrefoğulları hakkında bilgi içeren kaynakların bir kısmını Farsça kaynaklar teşkil etmektedir. Ne yazık ki bu dilde yazılan kaynaklarda da konuyla ilgili çok az bilgi bulunmaktadır. Târîh-i Güzîde ve Müsâmeretü’l-Ahbâr gibi Farsça kaynakların bir kısmında, Eşrefoğulları hakkında sadece birkaç satırlık sathi ve umumi bir bilgiye yer verilmiştir. Anonim Selçuknâme ve Menâkibü’l-Ârifîn gibi kaynaklarda ise nispeten daha fazla bilgi bulmak mümkündür. Eşrefoğulları hakkında yazılan, bilim camiasında az bilinen ve Fars dilinde yazılmış anonim Humây-nâme adlı bir eser daha bulunmaktadır. Bir aşk hikâyesini anlatan bu manzum eser asıl önemini konusundan ziyade Eşrefoğlu sahasında yazılması ve ilk sayfası üzerinde bulunan el yazısı notlardan almaktadır. Humây-nâme, Beyşehir’deki bir camiye vakfedilmiştir. Bu çalışmada Eşrefoğulları hakkında Farsça kaynaklarda geçen kayıtlar ele alınmıştır.
Referanslar
AKA, İ., 1989, “Aksarâyî, Kerîmüddȋn”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), II, İstanbul.
AKSARÂYÎ, 1944, “Kerîmüddȋn Mahmud-i, Müsâmeretü’l-Ahbâr (Moğollar Zamanında Türkiye Selçukluları Tarihi)”, nşr.: Osman Turan, TTK, Ankara
AKSARÂYÎ, 2000, “Kerîmüddȋn Mahmud-i, Müsâmeretü’l-Ahbâr”, çev.: Mürsel Öztürk, TTK, Ankara.
AKSARÂYÎ, Mahmud b. “Muhammed, Târîh-i Selacika ya Müsâmeretü’l-Ahbâr ve Müsâyeretü’l-Ahyâr”, tah.: Osman Turan, Tahran 1362 hş.
ANONİM, 2014, “Târîh-i Âl-i Selçuk (Anonim Selçuknâme)”, tercüme ve notlar; Halil İbrahim Gök, Fahrettin Coşguner, Ankara.
ANONİM, “Târîh-i Âl-i Selçuk Der Anadolu”, nşr.: Nadere Celali, yay.: Miras-i Mektub, Tahran 1377 hş.
AYDINLU, S., “Gümane-zeni Derbare-i Mahall-ı Nazm-ı Humay-nâme”, Guzariş-i Mirȃs, S. 37, Tahran 1388 hş.
AYDINLU, S., “Nareside Torenc”, İsfahan 1387 hş.
AYKURT, Yusuf, “Beyşehir Kitâbeleri ve Eşrefoğlu Camii ve Türbesi”, Türk Tarih, Arkeologya ve Etnografya Dergisi, S. IV, İstanbul 1940.
ÇAYCI, A., 2008, “Eşrefoğlu Beyliği Dönemi Mimari Eserleri”, TTK yay.; Ankara.
DEMİRALP, Y., 1996, “Akşehir ve Köylerindeki Türk Anıtları”, Kültür Bakanlığı yay., Ankara.
DİYANET, A., “Eşrefoğulları”, Dairetü’l-Maarif-i Büzürg-i İslami (DMBİ), IX, Tahran 1381 hş.
EFLÂKÎ, A., 2001, “Ariflerin Menkıbetleri, II”, Farsçadan çev.: Tahsin Yazıcı, İstanbul 2001.
EFLAKİ, Ş. A., “Menâkibü’l-Ârifîn, II”, nşr.; Tahsin Yazıcı, yay: Dünyay-i Kitab, Tahran 1362 hş.
FLEMMİNG, B., “Türkler-Anadolu Beylikleri”, Milli Eğitim Bakanlığı İslam Ansiklopedisi (İA), XII/2, İstanbul 1988.
GÜNALTAY, Ş., 1991, “İslam Tarihinin Kaynakları”, İstanbul.
--------- Humay-Nama, edit: A. J. Arberry, yay: Luzac & Company, Londra 1963.
--------- Humây-nâme, yay. haz. : Muhammed Revşen, Tahran 1383 hş.
İbn Bîbî, “el-Evâmirü’l-´Alâiyye fi’l-Umûri’l-´Alâiyye(Selçukname), II”, Farsçadan çev. Mürsel Öztürk, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara1996.
İbn-i Bîbî, “Anadolu Selçuk Devleti Tarihi (Muhtasar-i Selc ukna me)”, Farsçadan çev. M. Nuri Gençosman, Haz. F. Nafiz Uzluk, Uzluk Basımevi, Ankara 1941.
KOFOĞLU, S., 1995, “Eşrefoğulları”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm. Ansiklopedisi (DİA), II, İstanbul.
KONYALI, İ. H., 1991, “Abideleri ve Kitabeleriyle Beyşehir Tarihi”, Erzurum.
MERÇİL, E., 2009, “Selçuknâme”, DİA, XXXVI, İstabnul.
MEŞKUR, M. C., “Ahbar-ı Selacika-i Rum”, Tahran 1350 hş.
MUHAMMEDÎ, P., “Eflâkî”, DMBİ, IX, Tahran 1379 hş.
MÜSTEVFÎ, H., “Târîh-i Güzîde”, nşr.:Abdü’l Hüseyin Nevayi, yay.: Emirkebir, Tahran 1364 hş.
ÖZAYDIN, A., 2011, “Târîh-i Güzîde”, DİA, XL, İstanbul 2011.
ŞEŞEN, R., 1998, “Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı” İstanbul.
UZUNÇARŞILI, İ. H., 2003, “Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri”, TTK, Ankara.
YAZICI, T., 1989, “Ahmed Eflâkî” DİA, II, İstanbul.
YÜCEL, E., 1967, “Beyşehir Demirli Mescit ve Çinileri”, Arkitekt, S. 37, İstanbul.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 