Sebilürreşad Dergisi Örneğinde Osmanlının Son Döneminde Kadının Eğitimine Bakış

Özet

Tanzimat’ın ilanı, Osmanlı toplumunda kadının sosyal statüsünün yükseltilmesi ve eğitiminin arttırılması için bir başlangıç olmuştur. Kadına yatırımın geleceğe yatırım olduğunu anlayan Osmanlı aydınları ve yöneticileri kadının eğitimine yoğunlaşıp kadının, İslâm’ın ön gördüğü statüyü kazanması için çaba sarf etmişlerdir. Sebilürreşad Dergisi, Osmanlının son döneminde ve Cumhuriyetin ilk yıllarında yayınını sürdürmüş ve çok faydalı ve aydınlatıcı fikirler ortaya koymuştur. Kadınların eğitimi konusunda Sebilürreşad Dergisi’nin ortaya koyduğu çaba göz ardı edilemez. Sebilürreşad Dergisi örneğinde Osmanlı’nın son döneminde kadının eğitimi tartışmalarını tarafsız bir şekilde ortaya koymayı amaçladığımız bu çalışmanın, Osmanlı Dönemi kadın eğitimindeki olumsuz ön yargıyı kıracağı düşüncesindeyiz. Çalışmada, Sebilürreşad Dergisi’nin tamamı taranmış; sadece iki tane olumsuzluk içeren yazıya rastlanmıştır. Bunlar da olumsuz yaklaşım değil kız erkek karışık eğitim ile ilgili tenkid(eleştiri) vb. yazılarıdır. Tanzimat ile başlayan kadının eğitimli, bilinçli olması ile toplumunda güçlü olacağına dair düşüncenin hayata geçirilmesi kolay olmamıştır. Kadınların toplumsal konumlarının güçlendirilmesi, kadının eğitimli olması fikri hep savunulmuştur. Sebilürreşad müellifleri de bunlardan bazılarıdır.