Atatürk’ün Büyük Nutuk’u Ekseninde Cumhuriyetin İlânı


Abstract views: 478 / PDF downloads: 304

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7559163

Keywords:

Great Speech, Memories, Republic, Atatürk

Abstract

Abstract

The proclamation of the Republic has not been easy. The Republic was declared after the opening of the Turkish Grand National Assembly on 23 April 1920, the abolition of the Sultanate on 1 November 1922 and the Republic was declared after Ankara became the capital on October 13, 1923. When the issue was started to be discussed in the Turkish Grand National Assembly, it was present in those who were opposed to the Republican supporters. The Republic, announced on October 29, 1923, was announced to the public by gunshots. Names such as Kazım (Karabekir), Refet (Bele), Ali Fuat (Cebesoy) Pashas and Rauf (Orbay) gentleman, who were the leading roles of the national struggle, were not in Ankara at that time. When they woke up in the morning, they were informed about the newspapers or artillery fire at night. The Pashas who were informed about the proclamation of the Republic were not surprised. And they mentioned about that clearly in their memories. In Great Speech some Pashas were criticized for their speeches about the Republic. In some memoirs it is said that the proclamation of the Republic were hurried up. Mustafa Kemal Pasha mentioned about these issues in Great Speech and especially criticized Rauf Orbay. The researches were done with the help of these memoirs and the Great Speech.

References

Adıvar, E. H. (1987). Türk’ün Ateşle İmtihanı, İstanbul: Atlas Yayınevi.

Akbulut, A.D. (2006). Saltanat, Hilâfet ve Milli Hakimiyet, İstanbul: Temel Yayınları.

Atatürk, M.K. (1975). Nutuk, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.

Atay, R. F. (1999). Çankaya, İstanbul: Cumhuriyet Yayınları.

Aybars, E. (1997). İstiklâl Mahkemeleri, İstanbul: Milliyet Yayınları.

Aybars, E. (2007). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi-1 (Kuruluş), İzmir: Zeus Kitapevi.

Aydemir, S.Ş. (1999). Tek Adam Mustafa Kemal, C. III., İstanbul: Remzi Kitapevi

Baycan, N. (1990). Ankara’nın Başkent Oluşu, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 7(19).

Bayur H. (1988). Atatürk’ten Anılar. BELLTEN, 52(204).

Dal, K. (1973). Anayasa Hukuku Temel Kuralları, Ankara: Teksir Baskı.

Demirel E. (2020). İlk TBMM’nin İlk Kanunu: Ağnam Resmi VAKANÜVİS-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, TBMM’nin 100. Yılı Özel Sayısı, 5.

Derdiman, R.C. (2006). Anayasa Hukukunun Genel Esasları ve Türk Anayasa Düzeni, Bursa: Alfa Aktüel Yayınevi.

Eroğlu, H. (1989). Türkiye Cumhuriyeti’nin İlânı, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 6(16).

Ejder, Y. (2007). Hukuk Sözlüğü, Ankara: Yetkin Yayınları.

Feyzioğlu, T. (1985). Türk Milli Mücadelesinin Atatürkçülüğün Temel İlkelerin-den Biri Olarak Millet Egemenliği, Atatürk Araştırma Dergisi, 1(3), 741-791.

Gözler, K. ----- Teşkilat-ı Esasiye Kanunu No:85, www.anayasa.gen.tr (Erişim Tarihi: 25.04.2020)

Gözübüyük, Ş.A. (2003). Anayasa Hukuku-Anayasa Metni, Ankara.

İnönü, İ. (2018). Hatıralar, Ankara: Bilgi Yayınları.

Karabekir, K. (2017). Günlükler, C.II, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Karabekir, K. (2011). Hayatım, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Karabekir, K. (2019). İstiklâl Harbimiz, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Karabekir, K. (2019). Paşaların Kavgası, İstanbul: Truva Yayınları.

Karal, Z. E. (1980). Atatürk ve Devrim, Konferans ve Makaleler, Ankara: Ziraat Ban-kası Kültür Yayınları.

Karal, Z. E. (1997). Osmanlı Tarihi, Islahat Fermanı Devri, C. VII, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.

Kaya, H. (2010). Refet Bele Askeri Ve Siyasi Hayatı 1881-1963, İstanbul: Bengi Yayın Evi.

Koç, N. (2015). Hakimiyet-i Milliye ve Hilafete Dair Uygulamalarda Milli Mücadelenin Önde Gelen Kadrosunun Tutumları, Türk-İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 10(20), 109–132.

Koç, N. (2013). Milli Mücadelenin Başlarıdaki Gelişmelerin Hatıralar Çerçevesinde Değerlendirilmesi, The Journal of Academic Social Science Studies, March, 6(3).

Kili, S. (2000). Türk Devrim Tarihi III, İstanbul: Yenigün Haber Ajansı.

Küçük, M. (2002). Birinci T.B.M.M.’nin Açılışı ve Anlamı Türkler Ansiklopedisi, C.XVI.

Lıjphart, A. (2008). Çağdaş Demokrasiler, Yirmibir Ülkede Çoğunlukçu ve Oydaşmacı Yönetim Örüntüleri, Çev. Özbudun E. Onulduran E. Ankara: Yetkin Yayınları.

Okur, M. (2000). Milli Egemenlik ve Teşkilat-ı Esasiye Kanunu, Atatürk Dergisi, 3(1), s:289-304.

Orbay, R. (1993). Cehennem Değirmeni, İstanbul: Emre Yayınları.

Özakman, T. (2009) Cumhuriyet, Ankara: Bilgi Yayınevi.

Turhan, M. (1991). Anayasamız ve Demokratik Toplum Düzeninin Gerekleri, Anayasa Yargısı 8, Ankara: Yetkin Hukuk Yayınları.

Turan, Ş. (2008). Mustafa Kemal Atatürk, Kendine Özgü Bir Yaşam ve Kişilik, Ankara: Bilgi Yayınları.

Tülbentçi, F.F. (1955). Cumhuriyet Nasıl Kuruldu? İstanbul: Sel Yayınları.

Türk Hukuk Lügatı (1944). Ankara: Maarif Matbaası.

Uluğ, H.N. (1973). Siyasi Yönleriyle Kurtuluş Savaşı, İstanbul: Milliyet Yayınları.

Yalçın, S.B. Gönülal, İ. (1984). Atatürk İnkılabı, Ankara: Kültür ve Turizm Ba-kanlığı.

Yavuz, B. (2008). 2007 Anayasa Değişikliğinin Doğurduğu Tereddütler ve Çözüm Yolları, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12 (1), 1173-1214.

Yüzgeç, D.A.(2006). Birinci Millet Meclisinin Yapısı ve Faaliyetleri (1920-1923), Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta: Tarih Ana-bilim Dalı.

------ Türkler Ansiklopedisi, (2002) mad., Birinci TBMM'nin Açılışı ve Anlamı, Dr. Mustafa Küçük. 16, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.

Published

2023-02-13

How to Cite

Ayan, K. (2023). Atatürk’ün Büyük Nutuk’u Ekseninde Cumhuriyetin İlânı . Türk İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 18(35), 123–144. https://doi.org/10.5281/zenodo.7559163