Bir Sözlü Tarih Çalışması; Halalca Örneği

Özet

Yerel tarih çalışmaları içerisinde köylerin gelişim çizgisini ele almak önemli bir yer tutmaktadır. Son yıllarda ivme kazanan bu çalışmalar sayesinde kırsal alanda yaşayan insanların tarih içerisindeki yeri ortaya konulmaya çalışılmakta, böylece dünden bugüne sıradan insanın değişimi ve toplumdaki rolü de belirenmiş olmaktadır. Bu bağlamda Halalca (Balıkesir) Mahallesi bu çalışmanın konusunu oluşturmuştur. Bugünkü idari yapılanmada mahalle olsa da bundan birkaç yıl önce ve tarihi süreç içerisinde köy olduğu için çalışmada köy olarak tanımlanacaktır. Bu çalışmada Halalca Köyü’nün Osmanlı belgelerinde ilk göründüğü tarihten bu güne kadar olan tarihini ortaya koymak amaçlanmıştır. Halalca Köyü’nün Osmanlı tarihi içerisindeki serüveni incelenirken tahrir kayıtları, nüfus defterleri, temettuat defterleri, tereke kayıtları, mezar taşları ve köyde yer alan tarihi bulgular araştırmamızın ana verilerini oluşturmuştur. Tarihi bulguların yetersiz olduğu anlarda zamanı yaşayan insanın geçmişi anlama, dünden bugüne ve yarına tarihi bulgu bırakma heyecanı çalışmamızın şekillenmesinde en önemli faktördür. Bu durumun bir sonucu olarak tarihi yaşayan tanıklar konumuzun vazgeçilmez sözlü tarih kaynaklarıdır. Osmanlı’dan günümüze değişimin ve sürekliliğin anlaşılmasını hedefleyen bu çalışmada Halalca Köyü’nün demografik, ekonomik ve tarihi yapısı sözünü ettiğimiz kaynaklar kullanılarak değerlendirilmiştir.