The Gravestone Inscriptions Signed by The Calligraphers in The Cemetery of Merkez Efendi Complex in Istanbul


Abstract views: 379 / PDF downloads: 353

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.6468611

Keywords:

Istanbul, Merkez Efendi, the Cemetery (Hazire), Gravestone, Caligrapher, Signature

Abstract

The Cemetery (Hazire) of Merkez Efendi Complex has been developed around the dervish lodge and the tomb of Sheikh Müslihiddin Musa (d. 1552) which is one of the important pilgrimage places in Istanbul. Based on the existing tombstones, it is thought that the burial was started in the middle of XVIIIth century and it was intense in Ottoman and Republican Period. Therefore half of the graves in cemetery belong to the Republican Period. Although it began to develop as a cemetery of the dervish lodge, the people from different professions, classes and the strata of the community were buried here. The development of cemetery was influenced by the fact that Merkez Efendi Lodge (Tekke) was the second important center for the Khalwati Sünbili Order after Sünbül Efendi Lodge in Istanbul during Ottoman period. Additionally, the burial of Kenan Rıfai (d.1950) and his followers here during the Republican period was enabled the development of cemetery to continue. Thus a large cemetary with two hundred twenty four gravestones was formed. The stones in the cemetery can be subject of many kinds of researches but our study focuses on the inscriptions of gravestones which were signed by the calligraphers. Twenty six inscriptions of gravestones which carry the signatures of eleven calligraphers have been identified. Some signatures belong to Sâmi [Efendi], Mahmud Cemâleddin, Emin [Efendi], Sûud, Halim [Özyazıcı], Hâmid [Aytaç], Aydın [Yüksel], Kemal [Batanay] and Nuri [Efendi]. By examining all the gravestones inscriptions which were signed by a calligrapher from the perspective of art history and art of calligraphy, the importance of the cemetery of Merkez Efendi will be tried to be determined. 

References

Acar, M. Ş. (2004). Ünlü Hattatların Mezarları: Gelimli Gidimli Dünya, İstanbul: Gözde Yayınevi.

Açıkgözoğlu, A. S. (1995). Eyüp Sultan Civarında İmzalı Mezar Taşları, (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 1995).

Açıkgözoğlu, A. S. (2005). “Hekimoğlu Ali Paşa Câmii Hazîresi”, Kaybolan Medeniyetimiz-Hekimoğlu Ali Paşa Câmii Hazîresi’ndeki Tarihî Mezar Taşları, 16-25.

Berk, S. (2000). “Eyüp Sultan Sınırları İçersinde Hattat Mustafa Rakım’a Ait Mezartaşı Kitabeleri”, Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla Eyüp Sultan Sempozyumu III Tebliğler, İstanbul: Eyüp Belediyesi Kültür ve Turizm Müdürlüğü, s. 242249.

Berk, S. (2016). Zamanı Aşan Taşlar-Zeytinburnu’nun Tarihi Mezar Taşları (2. Baskı), İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi.

Çalış, E. (2019). “Ahlat Selçuklu Meydan Mezarlığında Bulunan Babacan bin Toman İmzalı Bir Mezar Taşı”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 18, s. 177-192.

Derman, U. (1997). “Hattat”, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul, C. 16, s. 493-499.

Derman, U. (1973). “Türk Yazı Sanatında İcâzetnâmeler ve Taklid Yazılar”, VII. Türk Tarih Kongresi Bildiriler-Ankara: 25-29 Eylül 1970, Cilt II, , Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, s. 716-728.

Derman, U. (1975). “Mezar Kitâbelerinde Yazı San’atımız”, Türkiye Turing ve Otomabil Kurumu Belleteni, Sayı: 49/328, s. 36-47.

Derman, U. (2019). “Hat Tarihinde Hattat İmzâ ve Şecereleri”, Ömrümün Bereketi: 3, s. 139-159.

Gün, R. (2003). “Mezartaşı Kitabelerindeki İmzaların Referansı Sorunu: SamsunÇarşamba Rıdvan Paşa Camii Haziresindeki İki Mezartaşı Örneği”, İSTEM, Yıl: 1, Sayı: 1, s. 151-156.

İşli, E. N. (1991). İstanbul’da Gömülü Şairlerin Mezar Kitabeleri (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 1991).

Nefes, E. (2006). “Samsun Körkçüoğlu Mezarlığı’ndaki Kitabesinden Hareketle Hattat Mısrî-zâde ile İlgili Bir Değerlendirme”, EKEV Akademi Dergisi, Yıl: 10, Sayı: 29, s. 289-295.

Nuhoğlu, M. (2003). Koca Mustafa Paşa (Sünbül Sinan) Camisi Haziresi Mezar Taşları Üzerine Bir Arşatırma, (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2003).

Özdemir, Y. (2018). Galata Mevlevihanesi Müzesi (2. Baskı), İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu.

Özgen, M. (2018). “Fazıl-ı Fena Fil Evkaf” Arşivinde Hattat Mezar Taşları, Atlas International Refereed Journal on Social Sciences, 4/14, s. 1477-1498.

Sürün, M. (2006). İstanbul Şeyh Vefâ Camii Haziresi: Mezar Taşları Üzerine Tipolojik Bir Deneme (Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2006).

Tanman, M. B. (1994). “Merkez Efendi Külliyesi”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Cilt: 5, s. 396-400.

Taşçıoğlu, M., Acar, Ş. (2014). “Bir Hattatın Dönüşümü: Alfabe Devrimi’nin Halim Efendi’nin Çalışmaları Üzerinden İncelenmesi”, Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 15/2, s. 81-98.

Tebrizi, M. A. K. (1999). Ijazat Nameh-Icâzet Name: The most unique and precious document in Ottoman calligraphy, London.

Tüfekçioğlu, A. (2019). Üsküdarlı Taşçılar ve “Taşçı” İmzalı Mezar Taşları, X. Uluslararası Üsküdar Sempozyumu 19-21 Ekim 2018, İstanbul: Üsküdar Belediyesi, Cilt III., s. 93-128.

Published

2022-03-27

How to Cite

SÜRÜN, M. . (2022). The Gravestone Inscriptions Signed by The Calligraphers in The Cemetery of Merkez Efendi Complex in Istanbul . Türk İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 17(34), 305–330. https://doi.org/10.5281/zenodo.6468611